مادر نمونه!

چندسال پیش کلاسی شرکت‌کردم که دقیقا خانم پشت‌سرم با یک‎بچه کوچک آمده‌بود. از همان اوایل کلاس تا آخر کلاس بچه ناآرام بود و گریه کرد جز دقایقی که مادر بچه را بیرون برد. می‌توانم بگویم تقریبا هیچ از آن کلاس دوساعته نفهمیدم. حالا عکس آن خبرنگار بچه‌به‌بغل مرا یاد آن روز کلاسم انداخت.

 

اشتغال زنان را از چند منظر میتوان نگاه‌کرد:

دولت: اسلام برخلاف شاخص توسعه فقط به حضور اجتماعی زن فکر نمی‌کند بلکه به کیفیت حضور او اهمیت می‌دهد. کشوری که دغدغه فرزندآوری دارد برای مادران شاغل چه کرده‌است؟ ما قانون در این زمینه زیاد داریم ولی ارگان‌های کمی آن را اجرا می‌کنند. مثلا الزام وجود مهدکودک توسط کارفرما در جایی که تعداد کارمندانش بیشتر از ده‌نفر است. البته در بعضی‌جاها هم خلاءقانونی وجوددارد. در منشور «حقوق و مسئولیت های زنان در نظام جمهوری‌اسلامی‌ایران» در ماده 107 نوشته‌شده: «حق برخورداری از تسهیلات و ضوابط و قوانین متناسب با مسؤلیت‌های خانوادگی(همسری–مادری) زنان در جذب، بکارگیری، ارتقاء و بازنشستگی آنان در زمان اشتغال»؛ آیا قوانین متناسب با این ماده وجود دارد؟ آیا زمان مرخصی بارداری و زایمان کافی است؟ و در فرض کفایت آیا زنان مطمئن هستند که جایگاهشان بعد از مرخصی حفظ می‌شود؟ آیا ساعت کاری زنان با مردان باید یکسان باشد؟ اگر آن زن مادر باشد چطور؟

خانواده: عوامل متعددی می‌تواند وجود داشته‌باشد ولی اینجا به فراخور متن درباره «اشتغال یک‌مادر» حرف میزنیم. قطعا برای مادری بیش از میزان حضور، کیفیت حضور اهمیت دارد؛ پس برعکس خیلی افراد نمیتوان و نمیشود مادر خانه‌دار را به صرف خانه‌دار بودن برتر از مادر شاغل دانست. البته صلاح مملکت خویش خسروان دانند و خوب است افراد نظاره‌گر از بیرون، دایه مهربان‌تر از مادر نباشند ولی یک نکات عمومی هم وجود دارد؛ مثلا از نظر روانشناسان بچه در سنی آمادگی جداشدن از مادر را دارد به‌طوری‌که امنیت بچه را به خطرنمی‌اندازد؟

زن: من نه مانند بعضی فمنیست‌ها معتقدم همه زنان باید از خانه بیرون بیایند و نه مانند بعضی سنتی‌های افراطی معتقدم زنان باید در خانه بمانند. یک‌امر خیلی مهم  که برای تصمیم‌گیری دراینباره اهمیت‌دارد خود «زن» است. قطعا بهترین تصمیم، تصمیمی است که نه زن را نادیده‌بگیرد و نه خانواده را.

 

حالا باتوجه به این‌نکات برمی‌گردم به اول متن. آیا واقعا حضور یک‌مادر همراه فرزندش در موقعیت کاری ستودنی است؟ اگر هست برای چه‌کسی؟ آیا مادر با وجود بچه تمرکز کافی دارد؟ آیا محیط اجازه حضور بچه را میدهد؟ اینکه در آن محیط جایی وجود داشته‌باشد که بچه را چندساعت نگه‌دارد ستودنی‌تر نیست؟!